Velayetin Değiştirilmesi
Velayet Nasıl Değiştirilir?
Velayetin Değiştirilmesi
Velayet anne ve babanın çocuk üzerindeki temsil yetkisi olarak tanımlanabilir. Evlilik süresince çocukların velayeti anne ve babaya aittir. Her ikisinin de çocuğun maddi ve manevi haklarını koruma, eğitim, barınma ve sağlık ihtiyaçlarını karşılama, dürüst ve ahlaklı bir birey olarak toplama kazandırılmasına yardımcı olmak v.b. yükümlülükleri vardır. Aynı şekilde velayet sahibi olan eşler çocuğun adına tasarruf yapma hukuki kararlar verme hakları da bulunmaktadır. Eşlerin boşanması sonucunda müşterek çocuğun velayeti (yukarıda belirtilen hak ve sorumluluklar) eşlerden birisine verilir. Anlaşmalı boşanma davalarında eşlerin kendi aralarında verdiği karar göre belirlenen velayet çekişmeli boşanma davalarında hakim tarafından karara bağlanır. Bununla beraber velayet davası sonuçlandıktan sonra belirli şartların yerine gelmesi durumunda velayetin değiştirilmesine yönelik dava açılabilir. Kanunda belirtilen şartların yerine gelmesi durumunda çocuğun velayeti değiştirilebilir.
Velayetin değiştirilmesi için velayet daha önceden alınmış bir mahkeme kararı ile anne ya da baba verilmiş olması gerekmektedir. Aksi durumda velayetin değiştirilmesi davası açılamaz. Aynı zamanda taraflardan birisinin durumunda kalıcı ve çocuğun maddi ve manevi menfaatleri ile çelişen bir değişiklik olması gerekmektedir. Bu durumun hakim tarafından da belirlenmesi şartı aranır. Burada unutulmaması gereken en önemli konu; velayetin değiştirilmesi ile anne ve babanın çocuğu karşı olan sorumlulukları sona ermez, aynı şekilde devam eder.
Velayetin Değiştirilme Nedenleri
Müşterek çocuğun velayeti hakim kararı ile boşanmış olan anne ve babadan birisine verilebilir. Velayeti alan eş kanunda belirtilen şartlar ve hükümler çerçevesinde çocuğun ruhen ve bedenen gelişimi ile tüm haklarının savunulmasından yükümlüdür. Velayet kararının verilmesi sonrasından velayeti alan kişinin durumunda meydana gelecek kalıcı değişmeler şayet çocuğun maddi ve manevi menfaatleri ile çatışıyorsa velayetin değiştirilmesi davası açılabilir.
- Velayetin değiştirilmesi velayetin kaldırılması ile karıştırılmamalıdır. Velayetin değiştirilmesinde, meydana gelen olan olayı eşin velayet görevini aksatmış olması gerekir. Velayetin kaldırılmasında ise velayet sahibi olan eşin velayeti kötüye kullanmış olması ya da ağır şekilde ihmal etmiş olması gerekmektedir.
- Velayetin değiştirilmesi Türk Medeni Kanunu tarafından açık ve net olarak düzenlenmiştir. Bu kapsamda, TMK madde 183 de; “Ana veya babanın başkasıyla evlenmesi, başka bir yere gitmesi veya ölmesi gibi yeni olguların zorunlu kılması hâlinde hâkim, resen veya ana ve babadan birinin istemi üzerine gerekli önlemleri alır.” Belirtilmiştir.
- Çocuğa uygulanan şiddet velayetin değiştirilmesinde göz önünde bulundurulur.
- Velayetin değiştirilmesi kararı alındığı takdirde bu eşlerin çocuk ile olan ilişkilerinin de yeniden düzenlenmesini gerektirmektedir. Velayetin değiştirilmesi kararı veren hakim, bu karar ile oluşacak olan yeni durumda eşlerin çocuk ile olan ilişkilerini de düzenlemelidir.
- Velayet kendisine verilmemiş olan kişi çocuğun maddi ve manevi gelişiminden hala sorumludur. Bu sebeple bu sorumluluklarının yerine getirilmesi için nafaka ödemekle de sorumlu tutulabilir.
- Bazı durumlarda, vesayetin kaldırılmasına da karar verilebilir. Şayet anne ya da baba aşırı derecede hasta ise ya da çocuğun yanında bulunamıyorsa, çocuğa karşı olan sorumluluklarını ağır bir şekilde ihmal ediyorsa bu durumlarda velayetin kaldırılmasına da karar verilebilir. Velayetin kaldırılması durumunda çocuğu bir vasi atanır.
Velayetin Değiştirilme Nedenleri Nelerdir?
Velayet değişimi sebepleri
Anlaşmalı Boşanmada Velayet Değişimi
Mümkün müdür? Nasıl Yapılır?
Anlaşmalı Boşanma Davalarında Velayet Değiştirilebilir Mi?
Anlaşmalı olarak boşanan eşler, boşanma sürecinde velayet konusunda anlaşmış olsalar dahi ilerleyen dönemlerde durumun değişmesi üzerine velayetin değiştirilmesi davası açılabilir. Velayet kararı kesin bir hüküm değildir.
Velayetin değiştirilmesi davalarında görevli olan mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir. Bununla beraber bu davalarda yetkili mahkemenin hangi mahkeme olduğu net değildir.