Boşanma Sebepleri
Boşanma davalarına konu edilebilecek boşanma sebepleri
Genel olarak boşanma nedenleri
Aile, toplumun en temel ve en önemli bileşeni olarak birliğimizin sembolü olsa da, kimi durumlarda bireylerin evliliği sürdürmek noktasında sair sorunlarının var olduğu yadsınamaz bir gerçektir. Boşanma, medeni kanunun evrensel tanımları içerisinde yer alan ve evlilik gibi kanunla düzenlenen bir durumdur. Boşanma avukatı olarak görev yapan meslek mensuplarının en çok duyduğu soruların başında ise “boşanma sebepleri nelerdir” sorusu gelir.
Elbette her ailenin, küçük sorunlar karşısında ilk başvurması gereken eylem, boşanma olmamalıdır. Avukatlar ve Aile mahkemeleri de, aile birliğinin korunmasına yönelik olarak çiftlere telkinlerde bulunmakla birlikte, çözülmez duruma gelen sorunlar karşısında, hukuki kanalları çalıştırırlar. Bu kapsamda boşanmanın sebepleri veya boşanmaya neden olan durumları kısaca inceleyelim.
Evlilik kararı insanların hayatlarında aldıkları en önemli kararlardan birisidir. Evlilik kararı alan her eş kuşkusuz olarak mutlu bir beraberliğe adım atmayı temenni etmektedir. Lakin bazı durumlarda eşler evlilik kurumundan bekledikleri mutluluğu ve huzuru bulamayabilirler. İster istemez boşanma; eşlerin dikkate almaları gereken bir seçenek olarak karşılarına çıkabilir.
Boşanma, şayet yasal boşanma nedenleri mevcut ise sadece hakim kararı ile sonlandırılabilir. Boşanma davaları Aile Mahkemeleri tarafından, Aile Mahkemelerinin olmadığı yerlerde ise Asliye Hukuk Mahkemeleri tarafından görülmektedir. Boşanmak isteyen eşler, anlaşmalı ya da çekişmeli olarak boşanma davası açabilirler. Anlaşmalı boşanma davası açmak isteyen eşlerin mevcut evliliklerinin en az 1 yıldır devam ediyor olması gerekmektedir. Aksi takdirde dava çekişmeli boşanma davası olarak açılır.
Boşanma davası sadece evlilik kurumunu sonlandıran bir düzenleme değildir. Bunun yanında eşlerin hukuki durumlarını da düzenler. Aynı şekilde evlilik boyunca edinilmiş malların paylaşımına, varsa müşterek çocukların velayetine, boşanma gerçekleştikten sonra ödenecek nafaka ve tazminatların belirlenmesine kadar birçok alanda hukuki düzenlemeler yapılmaktadır. Boşanma davalarının sonuçlanması için mal paylaşımı dışında kalan tüm konularda kesin bir karar verilmesi, mal paylaşımı için dava sonuçlandıktan sonra ya da eş zamanlı başka bir dava görülmelidir.
Boşanma Nedenleri
Genel boşanma sebeplerinin başında, sıkça duyduğumuz geçimsizlik veya şiddetli geçimsizlik hali gelir. Tarafların sair sebeplerle bir arada kalma olasılıklarının olmaması halinde, çekişmeli veya anlaşmalı olarak bu sebeplerle boşanabilmeleri mümkündür. Bu sebeplerin içerisinde yer alan şiddet ve hakaret gibi eylemlerin, özel boşanma sebepleri içerisindeki cana kast hükümleri ile de ilişkilendirilmesi zaman zaman mümkün olabilmektedir.
Esas itibariyle genel boşanma sebeplerinin belli bir çerçevesini çizebilmek mümkün değildir. Çok sayıda sebep sayılabilirken, özel sebeplerden ayrılmalarının nedeni; özel olarak belirtilen hususlar içerisinde yer almamaları ve kriminal özelliklerinin olmaması veya daha zayıf kusurları içeriyor olmasıdır.
Boşanma sebepleri genel sebepler ve özel sebepler olarak iki kategoride incelenebilir.
- Genel Boşanma Sebepleri; genel boşanma sebeplerine belli bir sınır çizmek çok mümkün değildir. Fakat daha çok mizaç ve karakter uyuşmazlığı önde gelen sebepler arasında yer almaktadır. Bazı durumlarda eşler, her ne kadar iyi niyetli de olsalar karakter ve huylarından gelen bazı nedenlerle bir türlü anlaşamazlar. Bu durumun derecesi arttığında evlilik kurumu da devam edebilirliğini yitirir. Bununla beraber şiddet gibi hakaret gibi davranışlarda aynı şekilde evliliğin devamını imkansız hale getirebilir ve genel boşanma sebepleri arasında gösterilebilir.
- Özel Boşanma Sebepleri; Genel boşanma sebeplerinin aksini kanun ile sınırlı sayıda belirlenmiş olan sebeplerdir.
- Zina; Eşlerden birisinin karşı cinsten eşi dışında birisi ile cinsel ilişki kurması durumudur. Aldatma sebebi ile boşanma en çok açılan dava türüdür. Bu noktada zina sebebi ile boşanma kararı verilebilmesi için durumun sonuçlanması gerekmemektedir. Yargıtay zina teşebbüsünün de sonuçlanmamış olsa bile boşanma sebebi sayılmasına karar vermiştir.
- Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış; Kişiye acı vererek hem ruhsal hem de bedenen sağlığını bozan davranışlar, pek kötü muamele olarak değerlendirilmektedir. Eşlerden birisini diğerini toplum nezdinde küçük düşürmesi, hakaret etmesi, sövmesi gibi davranışlar onu kırıcı davranışlardır. Eşlerden birisinin diğerini öldürmeye çalışması hayata kast olarak değerlendirilir. Hayata kast, Pek kötü veya onu kırıcı davranışa maruz kalan eş eğer eşini affederse, bu eşin dava hakkı ortadan kalkar.
- Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme; Eşlerden birisi suç işler ya da toplum genelinde haysiyetsiz ve onursuz olarak tanımlanan bir hayat sürerse, diğer eşi için evlilik birliği sürdürmek imkan dahilinde olmayabilir.
- Terk; Terk sebebi ile boşanma davası açılabilmesi için, terkin en az 6 aydır ve kesintisiz olarak sürmüş olması, hali hazırda da devam ediyor olması gerekmektedir.
- Akıl Sağlığı; Eşlerden birisi akıl hastalığına yakalanır ve bu sebeple hayat diğer eş için çekilmez bir hale gelirse ve bunun yanında mevcut akıl hastalığının düzelmesinin tıbbı olarak mümkün olmadığı raporlar ise; akıl kaybı çekişmeli boşanma sebebi olarak kabul edilir.
Boşanma Nedenleri Nelerdir?
Genel ve özel durumlar
Özel Boşanma Sebeleri
Özel olarak boşanmaya konu olan durumlar
Boşanmanın özel nedenleri
Geçimsizlik
Geçimsizlik ve bu çerçevede sayılamayacak halleri kapsayan, anlaşmalı olarak gerçekleşme ihtimali oldukça zayıf hatta imkansız ola boşanma sebepleri; özel boşanma sebepleri olarak tanımlanır. Bu boşanma davaları, kati veriler üzerinden görülür ve hukuken ortaya çıkacak sonuçlar, genel sebeplerden farklıdır. Bu unsurlar, Medeni Kanunun 161 ila 165 maddeleri kapsamında konu edilir.
Zina
Özel boşanma sebeplerinin başında, zina gelmektedir. Taraflardan birisinin, evlilik dışı bir ilişki yaşaması kesin boşanma sebebi olarak kabul edilir. Aldatma ihtimali veya bu noktada duyulan delilsiz güvensizlik; genel sebepler içerisinde sayılırken, zina suçunun sabit olması halinde, özel sebeplerden boşanma gerçekleşebilir. Tabii bu aldatılan tarafın şikayeti ile mümkün olabilecek bir dava türüdür.
Aile İçi Şiddet
Aile içi şiddet bir adli suç olmakla birlikte, boşanma davalarında delil niteliği taşır. Şiddet gören veya onur kırıcı davranışla karşılaşması veya canına kast edilen eş, özel hükümler yönünden boşanma avukatı ile vekalet sürecini başlatıp, dava açabilir.
Eşin Suç İşlemesi
Eşlerden birisinin, suç işlemesi veya haysiyetsiz bir hayat olarak tanımlanan yaşam biçimine sahip olması da özel hükümler içerisinde boşanma sebebidir.
Eşin Ortak Evi Terk Etmesi
Yaygın olarak karşımıza çıkan hallerden birisi de, eşlerden birisinin ortak evi mutlak olarak terk etmesidir. Kanunda belirlenen süreler dahilinde eşlerin birbirinden ayrı yaşaması boşanma sebepleri içerisinde yer almaktadır.
Eşin Akıl Hastalığı
Akıl hastalığı, cezai ehliyetin şaibeli hale geldiği bir durumdur ve aile birliğinin bu şartlar altında kurulabilmesi mümkün olmayabilir. Bu durumda boşanma davası açabilmek elbette mümkündür.
Bu noktada eşin ölümü, kanunen sağ kalan tarafın bekar konuma gelmesi anlamına geliyor olsa da, boşanma niteliğinde değildir. Eşlerin aile birliğinden olan tüm hak ve sorumlulukları, bu süreç sonrasında da devam eder. Burada yalnızca, eş nedeniyle bağlanan maaşın, sağ kalan eşin evlenmesi halinde ne şekilde alınacağı tartışması söz konusudur ki, bu konuda boşanma avukatları veya iş avukatları net bilgiyi size sunabilecektir.
Boşanma Davası Ne Kadar Sürer
Daha öncede belirttiğimiz gibi boşanma davaları anlaşmalı ya da çekişmeli olarak görülebilir. Anlaşmalı boşan davalarında karar süresi kısadır. Bu tarz boşanmada taraflar boşanmaya ve boşanma sonrası doğacak yükümlülüklere dair ortak karar vermişlerdir. Bu sebeple dava dilekçesinin verilmesi, duruşma gününün alınması ve duruşmanın yapılması ile gerekçeli kararın yazılması ortalama olarak 1,5 ile 3 ay sürmektedir.
Çekişmeli boşanma davaları ise son derece uzun süren davalardır. Bu davalarda uygulanan usun ve yöntem hayli zaman alıcıdır. İnceleme duruşmaları, delilerinin dinlemesi varsa şahitlerin dinlenmesi gibi faktörler nedeni ile karar zamanı uzayabilir. Çekişmeli boşanma davalarında ortalama karar süresi; 1,5 yıl ile 4 yıl arasında değişmektedir.
Yasal Uyarı
Sitemizde belirtilen hususlar; tavsiye, öneri, bilimsel kaynak vb. nitelikte değildir. Kamuoyu aydınlatma uygulamaları kapsamında, kar amacı gütmeden genel bilgileri arz ediyoruz. Bilgi edindiğiniz konular hakkında, ayrıca bir boşanma avukatından bilgi almanızı ve size vekalet edecek olan avukata boşanma sebepleri nelerdir? Sorusunu yöneltmenizi özellikle rica eder, bu noktada sorumluluk reddi hakkımızın saklı olduğunu beyan ederiz.